Tag IB
OPINIE
Vorige maand was het weer zover: de eindexamens voor het vak Nederlands. Ongetwijfeld zullen docenten en leerlingen er ook dit jaar weer veel commentaar op hebben. Op de opiniepagina’s verschenen de afgelopen jaren bijdragen met titels als ‘Heb ik hiervoor zes jaar het vak Nederlands gevolgd?’ (Trouw, 2017) en ‘Waardeloos examen Nederlands’ (NRC, 2017). Docenten noemen het eindexamen Nederlands een “gedrocht” (Nationale Onderwijsgids, 2016) en “een saai trucje” (NRC, 2016).
Voor wie niet op de hoogte is: het centrale examen Nederlands bestaat uit teksten met vragen. Kritiekpunten betreffen onder andere de lengte van het examen, de eenzijdige focus op leesvaardigheid en het feit dat op sommige vragen meerdere antwoorden mogelijk zijn. Daarnaast pleiten neerlandici en docenten Nederlands voor meer aandacht voor schrijfvaardigheid en literatuur (‘Zo kan het examen Nederlands écht niet’, NRC, 2016).
Wat vrijwel niemand in Nederland weet, is dat ook het International Baccalaureate (IB) eindexamens Nederlands afneemt. Deze examens zijn veel inspirerender en uitdagender dan de Nederlandse eindexamens.
OPINIE
Na de moeizame invoering van Basisvorming (1993) en Tweede Fase (1998) zal het ministerie ervoor terugdeinzen om scholen opnieuw vernieuwingen op te dringen. Helemaal nu schoolleiders hebben aangegeven dat het imago van de Onderwijsinspectie moet veranderen: de inspecteur moet meer de rol aannemen van een ‘kritische vriend’ en een ‘gesprekspartner’ dan van een ‘politieagent’. Bovendien verzetten schoolleiders en docenten zich tegen de extra werkdruk die een bezoek van de Onderwijsinspectie met zich meebrengt, zo blijkt uit een onderzoek van de Algemene Onderwijsbond.
Toch is het zeer de vraag of scholen uit eigen beweging de vernieuwingen zullen doorvoeren die het platform voor ogen staan. Allereerst omdat het omschakelen naar een nieuwe manier van denken tijd kost – tijd die niemand heeft – maar ook omdat het fijn en veilig is om vast te houden aan bestaande standaarden. De OECD constateert niet voor niets dat ”historische inertie” helaas vaak een bepalende factor is bij curriculumontwerp en dat de meeste ‘vernieuwingen’ slechts bestaan uit een nieuw laagje verf over een bestaand curriculum.
Hoe doet het IB het? Hoe krijgt het International Baccalaureate scholen zo ver dat zij zich vrijwillig onderwerpen aan de eisen van het IB? En hoe controleert het IB of scholen daadwerkelijk aan de eisen voldoen? Sterker nog, hoe krijgt het IB het in vredesnaam voor elkaar dat individuele docenten zich elke vijf jaar vrijwillig aanmelden om zich maandenlang in te zetten voor de schoolinspectie?
